Hırvatistan Mutfağı
https://www.lezzetsirri.com
Hırvatistan
yemek alışkanlıklarına göre iki iklim bölgesine ayrılır. Bunlardan birisi Akdeniz iklimi, diğeri ise kara iklimidir. Akdeniz iklimine göre gelişmiş olan yeme alışkanlığı balık ve sebze ağırlıklıdır. Sebze olarak en çok Dalmaçya lahanası ve roka tüketilir. Sebzeler haşlandıktan sonra üzerlerine soğuk
zeytinyağı eklenir. Genelde kıyı şeridinde ve adalarda
yemeklerde
zeytinyağı kullanılır.
Kara ikliminin hakim olduğu bölge mutfağında ise daha çok
sığır veya çeşitli kümes h
ayvanları etleri kullanılır. Hırvatlar fazla
koyun eti yemezler. Sadece ilkbaharda adalardan ve kıyı şeridinden gelen
kuzu etini tüketirler. Ayrıca bu mutfakta inek
sütünden yapılan taze
peynir çok kullanılır. Hırvatlar bu taze tuzsuz
peynirle hem tatlı hem de tuzlu
yemekler yaparlar.
Hırvatlar fazla baharat kullanmaz. En çok kullandıkları baharatlar, acı ve tatlı kırmızı
biber, kara
biber ve kurutulmuş sebze tozlarından yapılan "Vegeta" dedikleri bir tür sebze tozudur. Aslında bu bir marka olup, daha sonra sebze tozunun simgesi ve ismi haline gelmiştir. Hırvatlar daha çok taze ot ve şimşir kullanırlar. Özellikle fırında pişirilen
kuzu etlerini şimşirle hazırlarlar.
Hırvatların en ünlü ve karasal bölgeye ait olmasına rağmen, Hırvatistan'ın hemen her yerinde hazırlanan
yemeklerinden biri " Strukle" (ştrükle) dir. Yufka ile yapılıp ocakta veya fırında pişirilen ve bir çeşit sufle olan bu yemeğin tatlısı ve tuzlusu yapılır. Tuzlu olarak, etlisi,
peynirlisi ve lor
peynirlisi gibi çeşitleri vardır. Kullanılan malzemeler her yerde aynı olmasına rağmen yapılış tarzı değişir ve yapıldığı bölgeye göre, "Zagorya ştrüklesi", "Mecimurya ştrüklesi" gibi isimler alır. Ştrükle genel olarak giriş yemeği veya tatlı olarak yenir ana
yemek değildir.
Akdeniz Mutfağı'nın karasal mutfak üzerinde büyük etkisi olmuştur. Taze deniz balığını Hırvatistan'ın hemen her yerinde bulmak mümkündür. Deniz ürünleri Hırvatların vazgeçemediği ürünlerdir.
Geleneksel olarak Hırvatlar günde üç öğün
yemek yerlerdi. Sabah, öğle ve akşam. Tabii ki çalışma hayatına kadının girmesi ile bu geleneksel alışkanlık gittikçe değişti ve öğle yemeği öğleden sonra iş çıkışma saat 16.00'ya kaydı ve dolayısıyla akşam yemeği ortadan kalktı.
Ayrıca Hırvatlar kahvaltıya da fazla önem vermezler ve sabahları çok hafif yerler.
Öğle yemeği üç çeşitten oluşur. Çorba, etli
yemek ve ek olarak ikinci bir
yemektir. Temel
yemek et ve sebze ile yapılan sulu bir
yemektir. Genelde
yemekten sonra hafif bir tatlı yenir. Sulu
yemeklerin arkasından genellikle "Palaçinka" (krep) gelir.
Hırvatlar için pazar günü öğle yemeği çok önemlidir. Tüm ailenin bir araya geldiği bu
yemek çok zengin olur ve yemeğin sonunda mutlaka pasta yenir. Hırvatlar bu pastayı evlerinde yaparlar.
Bir Orta Avrupa Ülkesi olan Hırvatistan, hem Akdeniz hem de Orta Avrupa Ülkeleri Mutfaklarından etkilenmiştir. Bu etkiler genellikle İtalyan etkisi ile gelen makarna ve balık
yemeklerinde, Macaristan'dan gelen güveç ve et
yemeklerinde görülür. Viyana'dan ise çeşitli pastalar özellikle de "rulo pasta" Hırvat Mutfağı'na girmiş ve mutfağın bir parçası olarak yerleşmiştir.
Osmanlı ve Türk Mutfağı'nın da Hırvat Mutfağı'na etkileri olmuştur. Özellikle sarma, dolma ve yufka, dolayısı ile de "börek" mutfağın en sevilen
yemekleri arasına girmiştir. Ama yine de Hırvatlar kendi geleneksel mutfaklarını korumaya gayret etmişlerdir.