Konya Mutfağının Tarihsel Gelişimi
Çatalhöyük
kazılarında bulunan
mercimek ve
bulgur taneleriyle mutfak araç ve gereçleri bu konuda 8 bin yıl öncesine dayanan ilk bilgiler olma özelliğini taşımakta ;ve Konya ‘da günümüzde yaşayan tandır çorbası,
mercimekli
bulgur pilavı,
mercimek yemeği vb.nin dayandığı kökleri açıklamaktadır.
Türklerin Orta Asya’da kullandığı belirtilen
süt,
yoğurt,ayran,yufka Konya’da günümüzde yapılan yiyeceklerdir.
Türklerin ilk yazılı kaynaklarından olan Orhun Abidelerinde geyik ve
tavşan eti yenildiğinden ve ölen kişi için ölü aşı verildiğinden bahsedilir. Tavşan eti Konya’da av eti olarak yenilmekte ölüm olayında ise
yemek yapılmaktadır.
Konya mutfağının şekillenmesinde Mevlevi mutfağının önemli rolü bulunmaktadır. Dünyada muhtemelen adına anıt mezar yaptırılan ilk aşçı ateş- baz-ı velinin (ateşle oynayan adam) türbesi meram ilçesindedir.
Mevlevilik tarikatı mutfak çalışma düzenleri ve
yemek adabıyla ilgili günümüzde devam eden bazı kurallar ortaya konmuştur. Konya mutfağı gibi Türk mutfağında da ilk bilinen çalışma düzenini açıklayan kurallar şunlardır:
Kazancı dede: mutfakla ilgili her konuda baş sorumlu.
Halife dede: mutfağa yeni gelenlere yol gösterir, yetiştirir.
Dışarı meydancısı: aşçı başının emirlerini ilgili yerlere bildirir.
Şerbetçi: Şerbet yapar ve ikram eder.
Bulaşıkçı: bulaşık yıkar ve yıkatır.
Dolapçı: dolap ve kap temizliği yapar.
Somatçı: sofrayı kurar kaldırır.
Pazarcı: alışverişten sorumludur.
İçeri meydancısı: kahve pişirir ikram eder.
İçeri kandilcisi: mutfağın kandillerini temizler, yakar.
Tahmisci: kahve döver
Çerağcı: mutfağın şamdanlarının bakımını yapar vb
