Hitit Uygarlığı Yemekleri
Ömür Akkor
Sığır,
koyun,
keçi, kümes ve av h
ayvanları: Hititler tıpkı günümüzde olduğu gibi sadece
sığır,
koyun,
keçi ve farklı olarak çok az miktarda do
muz eti
yemekteydiler. Hititlerin %30 oranında büyükbaş h
ayvan ve %70 oranında küçükbaş h
ayvan tükettikleri bilinmektedir.
Süt ve
süt ürünleri: Hititler beslenmelerinde
süt ve
süt ürünlerini kullanıyor, etlerin yanında h
ayvan
sütünden,
süt ürünlerinden,
peynir, tereyağı ve lordan yararlanıyorlardı.
Tahıllar ve tahıl ürünleri: Hitit insanının temel besin maddesinin ekmek ve sudan ibaret olduğu, sayısız metinden anlaşılmaktadır. Hititçe metinlerde, 180e yakın ekmek, pasta, börek ve un mamullerinin adı vardır.
Sebze ve meyveler: Hititler döneminde kullanılan meyveler, tarla ve bahçe bitkilerinden; buğday, arpa,
fasulye, kır
fasulyesi,
bezelye çeşitleri, kendir,
mercimek, burçak,
soğan,
pırasa, lahana,
sarımsak, acı
sarımsak, kimyon, susam,
üzüm,
hurma,
elma, alıç,
kayısı, Antep fıstığı,
üzüm,
fındık,
kiraz, muşmula, nar,
zeytin, salatalık ve isimleri henüz tercüme edilmemiş birçok bitki bilinmektedir. Yağ ve şekerler: Hititlerde yağ olarak
zeytinyağı, susam,
ceviz,
badem, keten,
fındık,
fıstık ve birkaç farklı yağ türü kullanılıyordu.Pekmez ve bal ise kullandıkları şekerlerdi.
Yağ elde edilen bitkiler arasında, Ege ve Akdeniz dünyasının vazgeçilmez bitkisi
zeytinin çok önemli yeri vardı. Zeytinyağı herhalde başka kültürlerde olduğu gibi aydınlatmada da kullanılıyor olmalıydı. Ancak
zeytin Orta Anadoluya tamamen yabancıdır ve tıpkı nar gibi,
zeytin ve
zeytinyağlı
yemeklerin adı geçtiğinde Hitit mutfağı değil, Suriye ve Kizzuwatna, yani Çukurova mutfağı akla gelmelidir. Aksi takdirde, ithal edilmiş bile olsa
zeytin çekirdekleri
kazılarda bulunmalıydı. Bu yağlar
yemeklere konulduğu gibi, içine ekmek bandırılarak da yeniyordu. Çünkü elimizde ekmeği yağa bandırmak anlamında bir fiil bulunmaktadır (suniya). Çok fazla yağ kullanılarak yapılan bir çorba da çok değerliydi ve özellikle krallara sunuluyordu. Yağlar, madeni tanrı heykellerinin paslanmasını önlemek için de kullanılıyordu.
Hititlerde
yemeklerin tarifleriyle alakalı metinlere rastlanmamaktadır. Ancak bazı ritüel metinlerinde ne yediklerini yazmışlardır.
Örneğin, bir ölüm ritüelinde dannas ekmeği ve her biri bir avuç olan üç adet tatlı ekmek ifadesine rastlanmaktadır. An.Tah.Sum bayramı metin çevirilerinde etin soğuk olarak da tüketildiği belirtilmiştir.