YUMURTALARI KIŞ SONUNA KADAR BOZULMADAN NASIL SAKLAMALI?
Genellikle Ağustos ayı
tavukların bol
yumurta yaptıkları, piyasada da taze
yumurtanın bol ve kolay bulunduğu bir aydır. Tavuk besleyen kimseler bu aylarda
tavuklarından elde ettikleri
yumurtaların tamamını harcayamazlar. Buna karşılık kış aylarında
yumurta sarfiyatı çok olduğu gibi
tavuklar da daha az yumurtladıklarından
yumurta sıkıntısı çekilir. Bunun için Ağustos ayında ele geçen bol
yumurtanın bir kısmını kışa saklamak hem faydalı hem de iktisadidir. Ancak yazın toplanan günlük
yumurtaların bozulmadan kışa kadar nasıl saklanabileceğini bilmek gerekir. Yumurtaların bozulmadan saklanabilmesi usullerini anlatmadan önce bunların neden bozulduğunu bilmek gerekir. Havadaki mikroplar,
mantar türünden, is-porlar zamanla
yumurtaların gözeneklerinden (mesamatından) içeri girerek
yumurtayı bozarlar. Bu nedenle
yumurtanın içinde birtakım kükürtlü gazlar mey
dana gelir ki bu gibi
yumurtaları
yemek mümkün değildir. Şu halde havadaki mikropların
yumurtanın içine girmesi önlenirse
yumurtaları bozulmaktan korumak mümkündür. Yumurtalar dört usulle uzun bir süre bozulmaktan korunabilir;
1- Bunlardan birincisi
yumurtaların soğuk hava depolarında saklanması ile ilgili işlemdir ki bu daha çok toptancı ve tüccarı ilgilendiren bir istir.
2- Evlerimizde kolaylıkla yapabileceğimiz ikinci bir usul vardır ki bu da
yumurtaların kabuklarındaki mesamatı yani gözenekleri kapamak usulüdür. Yumurtaların gözeneklerini kapamak için bunları eritilmiş balmumu, parafin, kollodyum gibi maddelere batırarak yüzlerini sıvamak gerekir. Balmumu ve benzeri maddelerle sıvanmış
yumurtaları sonra ince ince kum veya kömür tozu, ince tuz, kepek, odun talaşı veya kül içerisine ve sivri uçları yukarı gelecek biçimde ve aralıklı olarak yerleştirmeli. Yumurtaların üzerlerini yukarıda adını verdiğimiz maddelerle örttükten sonra aylarca bozulmadan saklamak mümkündür.
3- Yumurtaları bir de kireçli suda bozulmadan saklamak mümkündür. Ancak bu usulle saklanmış
yumurtaları haşlamak gerektiği vakit
yumurtayı kaynar suya atmadan önce ince bir toplu iğneyle
yumurtanın kabuğunu hafifçe delmek gerekir. Evinizdeki kümesten alacağınız günlük
yumurtaları veya köylerden elde edeceğiniz en çok dört-beş günlük
yumurtaları içinde saklayacağınız kireçli suyu hazırlamak için şu işlemi yapmak gerekir : On litre suya bir kilo kireç koyup bunu iyice karıştırıp açık havada on iki saat kadar bırakmalı. Bu süre içinde kireç kabın dibinde toplanır. Sonra yavaşça kireç kaymağından aktarma edilip elde edilecek berrak kireç suyu
yumurtaların saklanması için kullanılır. Ancak, kireç suyunun hava ile temasında bazı kimyasal olaylar sonucunda sudaki kirecin oranı zamanla azalacaktır. Bunun için önce
yumurtaların saklanacağı kabın dibine ince bir sıra sönmemiş kireç tozu serpilir. Bunun üstüne
yumurtalar düzenli bir biçimde yerleştirilir. Yumurtalar yerleştirildikten sonra berrak kireç suyu
yumurtaların üstünü tamamen örtecek bir biçimde kaba doldurulur. Bu biçimde saklanacak
yumurtalar Ağustos ayından yılbaşına, hattâ Mart sonlarına kadar taze olarak saklanabilir. Ancak kirecin sudaki oranı gereğinden fazla olduğu vakitler
yumurtada bir kireç kokusu mey
dana gelebilir. Onun için fazla kireç koymamağa dikkat etmek gerekir.
4- Yumurtaları yazdan kış sonuna, hattâ ilkbahara kadar saklamanın bir usulü daha vardır. En iyi usul bu ise de biraz pahalıya mal olmaktadır. Bu usulde
yumurtalar "silicade de soude' eriyiğinde saklanır. Silicade de soude şurup kıvamında bir sıvıdır. Bir ölçek silicade de soude 10-12 ölçek suda eriyebilir. Bu ilâcı ecza depolarında bulmak mümkündür. Kışa saklanacak
yumurtalar küp veya tahta fıçılara yerleştirildikten sonra on ölçek suya 1 ölçek silicade de soude koymak üzere hazırlanacak karışım
yumurtaların üstüne dökülür ve bunların üstü iyice örtülür. İsteyenler
yumurtalarını doğrudan doğruya silicade de soude eriyiğinde de saklayabilirler. O vakit
yumurtaları bu eriyiğe sokup çıkarmak ve beyaz bir kâğıt üstüne koyup bir süre kurutmak gerekir. Yumurtaların üstündeki silicade de soude zarı kuruyunca bunları teker teker kâğıtlara sarıp serin bir yerde saklamalı. Böylece yazdan kışa saklanacak
yumurtalar bozulmadan ilkbahara kadar kalabilir.