Kuymak
Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi
3 çorba kaşığı
mısır unu
250 gram kaşar
peyniri
200 gram tereyağı
2 çay kaşığı tuz
2 su bardağı su
Kaşar
peynirleri ince ince doğranır, tereyağı ise bir tencerede erimeye bırakılır. Ancak tereyağının yanmaması gerekir. Kısık ateşte eriyen tereyağının üzerine 3 çorba kaşığı
mısır unu eklenir ve karıştırılır. Kuymakın kıvamını tutturabilmek için
mısır ununu tereyağına iyice yedirmek gerekir. Bunun üzerine doğranmış kaşar
peynirleri eklenir ve
peynirler yağın içinde eriyinceye kadar karıştırılır. 2 çay kaşığı tuz eklenir; yağ,
mısır unu,
peynir ve tuz homojen bir karışım oluşturuncaya kadar karıştırılır ve üzerine 2 su bardağı soğuk su eklenir. Bu aşamaya kadar sürekli karıştırılan
yemek artık karıştırılmaz ve kaynamaya bırakılır. Kuymak, kaynamaya başladında tereyağı tencerenin üzerinde öbekleşmeye başlar ve bu şekilde kuymağın piştiği anlaşılmış olur. Sıcakken servise sunulur.
Not: Karadeniz insanı kendi ürettiği besinleri kullanarak
yemekler yapmaktadırlar. Bu
yemek daha çok
mısır unu üretilen yörelerde özellikle; Amasya, Artvin, Gümüşhane, Karabük, Tokat, Rize, Trabzon illerinde yapılmaktadır.
Kuymağın içinde kullanılan malzemeler bir tesadüf eseri olmayıp, yöre insanının ihtiyaçlarına göre seçilmiştir. Mesela kuymakta
mısır ununun kullanılmasının nedeni hem Türkitir. Mesela kuymakta
mısır ununun kullanılmasının nedeni hem Türkiye
mısır üretiminin %45inin bu bölgeden sağlanması hem de
mısır ununun tok tutmasından kaynaklanmaktadır. Her bölgenin damak tadı birbirinden farklı olduğu için kuymağın içinde kullanılan
peynir de farklılık arz etmektedir; kimi yerlerde kaşar kullanılırken kimi yerde tel tel açılan çerçil
peyniri, kimi yerde de minzi adı verilen ve çökeleği andıran
peynir türü kullanılmaktadır. Önceleri Karadenizin doğal koşulları içinde beslenmeyi sağlamak ve enerji sağlamak için yapılan kuymak daha sonra yöreye gelen yerli ve yabancı turistlere yapılmaya başlanmıştır. Böylece kuymak Trabzon dışındaki yörelere de yayılmıştır. Kuymağın yayılışındaki bir diğer etkende Trabzon yaylalarından şehir merkezlerine yapılan göçlerdir. Karadeniz insanının kendi kültürüne çok bağlı olması sebebiyle göç eden yerli halk
yemek kültürlerini de gittikleri yerlere götürerek Karadeniz tatlarının ikram edildiği restoranlarda halkın beğenisine sunmuşlardır.